لیتک یا لاتک (latex) یک سیستم حروفچینی برای متون ریاضی و فنی است که کار تایپ فرمول و رسم شکل و مدیریت فایلهای بزرگ را بسیار آسان نموده است. فارسی ساز آن، بسته زیپرشین (xepersian) میباشد که توسط ریاضیدان ایرانی، دکتر وفا خلیق توسعه داده شده است.
برای استفاده از این سیستم، قبل از هر کاری باید یک پردازشگر لیتک روی سیستم خود نصب کرده باشید. برای اینکار گزینههای مختلفی وجود دارد. پیشنهاد ما، تک لایو میباشد که آخرین نسخه آن را از لینک زیر میتوانید دانلود کنید:
http://ctan.yazd.ac.ir/systems/texlive/Images/
بسته بندی فایل به صورت iso میباشد. بنابر این میتوانید آن را روی یک dvd رایت نموده استفاده کنید و یا با استفاده از نرمافزارهای آرشیو ساز مانند winrar میتوانید آن را اکسترکت نموده و سپس اقدام به نصب نمایید. البته در محیط ویندور ۱۰ به بالا میتوانید به شکل درایو مجازی استفاده کنید.
اگر ویندوز ۱۰ یا بالاتر دارید روی فایل تک لایو راست کلیک کرده گزینه mount رو بزنید. یک درایو مجازی براتون ایجاد میشه و توی اون فایل های زیر رو می بینید:
برای نصب این نرم افزار فایل اجرایی install-tl-windows.bat را اجرا کنید (Run as Administrator) و صبر کنید تا فرایند نصب کامل شود مدت نصب برنامه میتواند طولانی باشد.
بعد از اتمام نصب توی پارتیشن C یک پوشه texlive و داخل اول یک پوشه ۲۰۲۳ خواهید دید. در اینجا کار ما با تک لایو تمام شد و از این به بعد هیچ کاری باهاش نخواهیم داشت.
برای تایپ متون خود میتوانید از هر ویرایشگر متنی مانند Notepad ویندوز یا ++Notepad استفاده کنید. بعد از تایپ متن (شامل متن و دستورات لیتک)، فایل خود را باید با یک پردازشگر لیتک (مانند تک لایو) پردازش کنید تا خروجی آنرا در قالب pdf بدست آورید.
پیشنهاد ما برای محیط تایپ، نرم افزار تک استودیو (texStudio) میباشد. این نرم افزار اوپن سورس و رایگان بوده، از لینک زیر قابل دانلود میباشد.
تصویری از محیط تک استودیو